Barkod yazıcı, ürün, stok, sevkiyat ya da süreç bilgilerini etiket veya fiş üzerine basmak için kullanılan özel yazdırma cihazıdır. Özellikle depo, lojistik, perakende, e-ticaret ve üretim alanlarında, hızlı ve okunabilir etiketleme sayesinde iş takibini kolaylaştırır. Çalışma mantığı, bilgisayardan veya el terminalinden gelen veriyi barkod formatına dönüştürüp ısı ya da mürekkep yardımıyla kâğıt ya da etikete aktarmaya dayanır.
Barkod Yazıcıların Temel Çalışma Mantığı
Barkod yazıcılar, kendilerine gönderilen bilgiyi (ürün kodu, seri numarası, lot bilgisi, fiyat vb.) barkod fontuna çevirir. Bu barkod:
-
Çizgiler, kareler veya 2D kodlar şeklinde oluşturulur
-
Çözünürlüğe göre noktalardan (dot) oluşan bir görüntüye dönüştürülür
-
Etiket veya kâğıt üzerine ısı ya da mürekkep kullanılarak basılır
Bu sayede, barkod okuyucuların rahatça okuyabileceği standart bir görsel çıktısı elde edilir.
Termal Baskı Teknolojisi: Direkt Termal ve Termal Transfer
Barkod yazıcıların büyük kısmı “termal baskı” teknolojisi ile çalışır. İki temel yöntem vardır:
1. Direkt termal baskı
Bu yöntemde:
-
Isıya duyarlı (termal) etiket kullanılır
-
Yazıcının kafa kısmı ısınarak etiket yüzeyini karartır
-
Ribonsuz, yani şeritsiz baskı yapılır
Avantajları:
-
Sarf malzemesi azdır (yalnızca etiket kullanılır)
-
Hızlı ve pratiktir
Dezavantajları:
-
Zamanla ısı, ışık ve sürtünmeden etkilenip solabilir
-
Uzun süre dayanması gereken etiketler için uygun değildir
2. Termal transfer baskı
Bu yöntemde:
-
Etiket ile baskı kafası arasında “ribon” adı verilen mürekkep şeridi bulunur
-
Kafa ısındığında ribondaki mürekkep etikete transfer olur
-
Daha dayanıklı, uzun ömürlü baskı elde edilir
Avantajları:
-
Yıpranmaya, ısıya ve kimyasallara daha dayanıklı baskılar
-
Depo, arşiv, raf ve sevkiyat etiketlerinde uzun süre okunabilirlik
Barkod Yazıcının Temel Parçaları
Barkod yazıcıların çalışma mantığını anlayabilmek için ana bileşenleri bilmek önemlidir:
-
Baskı kafası: Isı üreterek etikete görüntü aktaran temel parçadır
-
Rulo ve etiket besleme sistemi: Etiket rulosunu taşır ve düzgün bir şekilde kafanın altından geçirir
-
Ribon ünitesi: Termal transfer baskıda kullanılan şerit sisteminin takıldığı bölümdür
-
Sensörler: Etiket boşluklarını, siyah şeritleri veya kaymaları algılayarak doğru konumda baskı yapılmasını sağlar
-
Bağlantı portları: USB, ethernet, seri port gibi bağlantılarla bilgisayar, el terminali veya pos sistemine bağlanır
Bu bileşenlerin uyumlu çalışması, net ve hizalı barkod baskısı alınmasını sağlar.
Barkod Yazıcıya Veri Nasıl Gönderilir
Barkod yazıcılar tek başına çalışmaz; mutlaka bir veri kaynağına bağlıdır. Çalışma akışı genellikle şöyledir:
-
Ürün veya stok bilgisi, bilgisayar programı, depo yazılımı, ERP ya da el terminali üzerinden hazırlanır
-
Sistem, barkod formatını (EAN-13, Code128, QR kod vb.) belirler
-
Barkod yazıcıya komut, etiket boyutu ve baskı içeriği ile birlikte gönderilir
-
Yazıcı, gelen komutu kendi diline (ZPL, EPL, TSPL gibi komut dilleri) çevirip baskıyı oluşturur
Bu sayede, her ürün veya süreç için standart, okunabilir ve tekrar edilebilir barkod etiketleri üretilmiş olur.
Barkod Yazıcı Etiket Türleri
Barkod yazıcıların kullandığı etiketler, kullanım alanına göre değişir:
-
Termal etiket: Kısa dönemli kullanım (kargo fişi, hızlı tüketim ürünleri)
-
Kuşe veya PP etiket: Termal transfer baskı ile daha dayanıklı kullanım
-
Yırtılmaz etiketler: Depo rafları, plastik kasalar, uzun süreli stok etiketleri
-
Isıya, neme ve kimyasala dayanıklı etiketler: Soğuk hava depoları, üretim sahası ve sanayi ortamları
Doğru etiket türü seçildiğinde, barkod yazıcının ürettiği etiketler süreç boyunca okunabilirliğini korur.
Barkod Yazıcının Doğru Çalışması İçin Nelere Dikkat Edilmeli
Barkod yazıcının sağlıklı ve uzun ömürlü çalışması için bazı noktalara dikkat edilmelidir:
-
Baskı kafasının düzenli temizlenmesi
-
Kullanılan etiket ve ribonun yazıcıyla uyumlu olması
-
Etiket gerginliği ve hizasının doğru ayarlanması
-
Sensör kalibrasyonunun gerektiğinde yeniden yapılması
-
Çözünürlüğe (dpi) uygun baskı yoğunluğu kullanılması
Bu adımlar, hem baskı kalitesini artırır hem de cihazın arıza riskini azaltır.
Barkod yazıcı, aslında temel olarak basit bir mantıkla çalışır: veri alınır, barkod formatına dönüştürülür ve termal baskı teknolojisiyle etikete aktarılır. Doğru etiket, doğru ribon ve doğru ayar kombinasyonu kullanıldığında, hem işletme içi takip süreçleri hızlanır hem de ürün ve stok yönetiminde net, okunabilir ve standart bir yapı sağlanmış olur.